ગિર ગાય
ગીરગાય:
ભારતીય ગીર ગાયને ભારતની ગાયોની સૌમ્ય જાતિમાંની એક ગણવામાં આવે છે. મૂળભૂત રીતે દૂધ આપતી જાતિ, તેઓ તેમના ભારે બાંધા અને નમ્ર સ્વભાવ માટે જાણીતા છે. આ ભારતીય જાતિનો ઉદ્દભવ ગીર જંગલ પ્રદેશ અને ગુજરાતના સૌરાષ્ટ્ર વિસ્તારના આસપાસના જિલ્લાઓમાં થયો છે. આ જાતિ પશ્ચિમી દેશોની જર્સી જેવી ઉચ્ચ દૂધ આપતી ગાયોને સરળતાથી સારી સ્પર્ધા આપી શકે છે.
ગીરની જાતિ મનુષ્ય સાથે રહેવાનું પસંદ કરે છે. તેઓ બ્રશ અને સ્નેહ પ્રેરે છે.
તેઓ દેખાવમાં વિશિષ્ટ છે, વિશાળ માથું, ગુંબજવાળું કપાળ, સાંકડો ચહેરો, લાંબા લંબિત કાન અને શિંગડા જે પાછળ તરફ વળે છે અને ઉપર તરફ વળે છે. તેમની આંખો હૂડ અને કાળા રંગની હોય છે. તેમના કોટના રંગો વૈવિધ્યસભર હોય છે પરંતુ સામાન્ય રીતે ચિત્તદાર હોય છે અને તેમાં લાલ અને ડાઘાવાળા લાલ/સફેદ હોય છે. તેમની સ્કિન ટૂંકા ચળકતા વાળ સાથે ઘાટા રંગદ્રવ્યવાળી હોય છે.
તેમની પાસે ચાબુક જેવી પૂંછડીઓ છે જે જંતુઓ પર જીવલેણ હોઈ શકે છે. આ ગાયો કોઈપણ ઉપદ્રવ માટે સંવેદનશીલ નથી અને રોગો સામે સારી સામાન્ય પ્રતિકારક શક્તિ ધરાવે છે.
આજે, આ જાતિ દેખીતી રીતે ભારતમાંથી લુપ્ત થવાના આરે છે. ગુજરાતમાં હાલમાં માત્ર 3,000 જેટલી શુદ્ધ જાતિની ગાયો હોવાનો અંદાજ છે.
હાલમાં, સુરભિવાન ખાતે , અમારી પાસે લગભગ 16 શુદ્ધ જાતિની ગીર ગાયો છે.
ભારતીય ગાય તથ્યો
બ્રાઝિલ ભારતીય ગીર ગાયોનો સૌથી મોટો નિકાસકાર છે અને આ ગાય બ્રાઝિલમાં 62 લિટર દૂધ/દિવસ કરતાં વધુ રેકોર્ડ કરે છે.